وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ
يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ
په لمانځه کې د سلام ګرځولو بيان:
نبی ﷺ به د لمانځه په پای کې داسې سلام ورکاوه چې د ده د ښي مخ سپينوالی به ښکاره شو. ده به ويل:
«السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ»،
بيا به ښي لور ته سلام ګرځاوه، تر څو د ده د ښي مخ سپينوالی ښکاره شي.
بيا به ده «السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ» ويل او چپ لور ته به یې سلام ورکاوه، تر څو د ده د چپ مخ سپينوالی ښکاره شو.
کله به نبی ﷺ د لومړي سلام په وخت کې د «وَبَرَكَاتُهُ» کلمه هم زياتوله،
او کله به داسې کول چې ښي لور ته ويل:
«السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ»
خو چپ لور ته يوازې ويل: «السَّلَامُ عَلَيْكُمْ».
او کله به يوازې په يو سلام اکتفا کوله، يعنې مخ به يې لږ ښي لور ته اړولی او ويل به يې:
«السَّلَامُ عَلَيْكُمْ».
عَن عَامِرِ بْنِ سَعْدٍ، عَنْ سَعْدٍ رضي الله عنه قَالَ:
"كُنْتُ أَرَى رَسُولَ اللَّهِ ﷺ يُسَلِّمُ عَنْ يَمِينِهِ وَعَنْ يَسَارِهِ، حَتَّى يُرَى بَيَاضُ خَدِّهِ."
د سعد بن ابي وقاص رضي الله عنه روايت:
هغه وايي: ما به رسول الله ﷺ ليده، چې ښي او چپ لور ته سلام ورکاوه، تر دې چې د ده د مخ سپينوالی به ښکاره شو.
(صحيح مسلم، کتاب الصلاة، باب السلام في الصلاة، حديث 582)
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ كَثِيرٍ، أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ. وحَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ يُونُسَ، حَدَّثَنَا زَائِدَةُ. وحَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ، حَدَّثَنَا أَبُو الْأَحْوَصِ. وحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عُبَيْدٍ الْمُحَارِبِيُّ، وَزِيَادُ بْنُ أَيُّوبَ، قَالَا: حَدَّثَنَا عُمَرُ بْنُ عُبَيْدٍ الطَّنَافِسِيُّ. ح وحَدَّثَنَاتَمِيمُ بْنُ الْمُنْتَصِرِ، أَخْبَرَنَا إِسْحَاقُ يَعْنِي ابْنَ يُوسُفَ، عَنْ شَرِيكٍ. ح حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ، حَدَّثَنَا حُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ، حَدَّثَنَا إِسْرَائِيلُ كُلُّهُمْ، عَنْ أَبِي إِسْحَاقَ، عَنْ أَبِي الْأَحْوَصِ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ، وَقَالَ إِسْرَائِيلُ: عَنْ أَبِي الْأَحْوَصِ، وَالْأَسْوَدِ، عَنْ عَبْدِ اللَّهِ، أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَكَانَ يُسَلِّمُ عَنْ يَمِينِهِ، وَعَنْ شِمَالِهِ حَتَّى يُرَى بَيَاضُ خَدِّهِ، السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ، السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ.
د عبدالله بن مسعود رضي الله عنه روايت:
هغه وايي: نبي ﷺ به ښي او چپ لور ته سلام ورکاوه، تر دې چې د ده د مخ سپينوالی به ښکاره شو، او به يې ويل:
«السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ، السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ».
(سنن ابوداود، حديث 996)
حَدَّثَنَا عَبْدَةُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ، حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ آدَمَ، حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ قَيْسٍ الْحَضْرَمِيُّ، عَنْ سَلَمَةَ بْنِ كُهَيْلٍ، عَنْعَلْقَمَةَ بْنِ وَائِلٍ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: صَلَّيْتُ مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَفَكَانَ يُسَلِّمُ عَنْ يَمِينِهِ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ، وَعَنْ شِمَالِهِ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ.
د وائل بن حجر رضي الله عنه روايت:
هغه وايي: ما له رسول الله ﷺ سره لمونځ وکړ، نو نبي ﷺ به ښي لور ته سلام ورکاوه او ويل به يې:
«السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ»،
او چپ لور ته به يې سلام ورکاوه او ويل به يې:
«السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ».
(سنن ابوداود، حديث 997)
لنډيز:
1. نبي ﷺ به د سلام پر مهال دواړو لورو ته سلام ورکاوه، تر څو د ده د مخ سپينوالی ښکاره شو.
2. د سلام الفاظ معمولاً دا وو: «السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ».
3. کله به د ښي اړخ په سلام کې «وَبَرَكَاتُهُ» هم زياتوله.
4. کله به دواړو لورو ته سلام ورکاوه، او کله به يوازې يو سلام کافی ګڼلو.
5. سلام ګرځول د لمانځه وروستۍ برخه ده او د لمانځه د ختمېدو نښه ده.